Birleşik Konferans Tercümanları Derneği
Genel Çalışma Koşulları Ve Sorumlulukları
Uluslararası Konferans Tercümanları Derneği AIIC'in ilkelerini temel alan Birleşik Konferans Tercümanları Derneği’nin belirlemiş olduğu kurallar UKT’nin de çalışma koşullarını oluşturmaktadır.
Konferans tercümanları ancak yeterli bilgi donanımına sahip oldukları konularda görev kabul ederler.
Konferans tercümanları mesleki gizlilik ilkesine tabidir, tercüman kimliği ile sahip oldukları bilgi, belge vb’yi işverenin rızası olmadan üçüncü şahıslara aktarmazlar. Meslek sırrı işverenle yapılan sözleşmenin süresiyle kısıtlı olmayıp sözleşmenin sona ermesi ve feshinden sonra da tercümanları bağlar.
TKTD üyeleri, TKTD/AIIC çalışma koşullarına uymayan ve mesleki referansı bulunmayan kişilerle birlikte çalışamaz.
Konferans tercümanları icra edecekleri tercüme görevine ilişkin olarak konferans sahibi veya aracı kuruluş ile ücretlerini ve TKTD’nin temel metinlerinde belirlenen çalışma koşullarını esas alan bir sözleşme akdederler.
Konferans tercümanları her şartta duyduklarını tercüme ederler. Kasıtlı olarak yanlı ya da eksik/fazla tercümeye zorlanmaları halinde, kendileri için hiçbir müeyyide doğurmaksızın, çalışmayı reddederler.
Konferans tercümanları çok istisnai durumlar dışında (örneğin kısa basın toplantıları) hiçbir şekilde tek başlarına çalışamaz ve çalışmaya zorlanamazlar (istisnai durumlarda da bu süre asla 1 saati geçemez). En az iki tercümandan oluşan tercüman ekiplerinin (fısıltı yöntemiyle yapılan çeviriler dâhil) günlük çalışma süresi 2 x 3 saati aşamaz. Tercümanların öğle yemeği arası en az bir saattir. Toplam çalışma süresi 6 saati aşan toplantılarda ekipler üçüncü bir tercüman ya da ikinci bir tercüme ekibiyle takviye edilir. Türkçe dâhil her çeviri dili için ayrı kabin açılır.
Konferans tercümanlarının ardıl çeviride görev almaları halinde tek kişilik çalışma süresi kesintisiz 1 saati, toplamda ise günde 2 saati aşamaz; eşlik ve protokol görevleri bu kuralın dışındadır.
Konferans tercümanlarının görevi sözlü çeviri yapmaktır. Tercümanlar hiçbir şekilde, yazılı çeviri de dâhil olmak üzere, sözleşmede öngörülmeyen bir görevi üstlenmeye zorlanamazlar.
Aynı iş için aynı işveren tarafından istihdam edilen tercümanlar aynı ücreti alır.
Uluslararası sözleşmeler ve Telif Hakları Yasası gereği, toplantı sırasında yapılan tercümelerin her türlü ses ve/veya görüntü kayıtları, bu kayıtların radyo, televizyon ya da herhangi bir iletişim mecrası kullanılarak yayımlanması, tercümanların iznine ve ayrı bir telif ücretine tabidir. Bu kuralın istisnası, işverenin bir yayın kuruluşu olması ya da söz konusu toplantının doğrudan basını bilgilendirme amaçlı olmasıdır. Bu durumda dahi çeviri sırasında konferans tercümanlarının çalışma mekânı olan kabinlere kayıt amaçlı olarak girilmez ve/veya mikrofon, kayıt cihazı vb. konulmaz.
Konferans sahibi, tebliğ metinleri, program, vs. gibi her türlü belgeyi, konferans tercümanlarına, gerekli teknik ve terminolojik hazırlıklarını yapabilmelerine imkân verecek makul bir sürede iletir. Teknik ve siyasi yönden hassas konularda, tercümanlar veya konferans sahibi gerekli gördüğünde, tercümanlara önceden brifing verilmesi talebinde bulunulabilir.
Konferans tercümanları metni kendisine önceden verilmeyen veya seyrettirilmeyen ses ve görüntü kayıtlarını çevirmeye zorlanamaz. Her halükarda bu tür görsel malzemenin çevirisinin yapılabilmesi için konuşma sesinin kabine direkt olarak verilmesi gerekmektedir.
Simültane çeviri için kullanılacak kabin ve donanım Türk ve ISO standardı TS ISO 2603 ve 4043 standartlarına uygun olmalıdır. Her dil ayrı kanaldan çıkmalı; kabin, konuşmacının, kürsünün, perdeye yansıtılan görsel malzemenin çevirmen tarafından rahatlıkla görülebileceği uzaklıkta ve konumda kurulmalıdır. Kabinlerin ve donanımın konum ya da koşullarının uygun olmadığı hallerde, eğer gerekli düzenleme (kabinlere TV monitörü yerleştirilmesi de dahil olmak üzere) yapılmazsa çevirmenler çalışmaya zorlanamazlar.
Konferans tercümanlarının ikamet ettiği şehrin dışına ulaşımı (havalimanı transferleri dâhil), yemek ve konaklama giderleri işveren tarafından karşılanır, aksi takdirde işveren bu giderler için tercümanlara günlük harcırah öder. Ulaşım havayoluyla, bu mümkün olmadığında ise mevcut en direkt vasıtayla yapılır. Konaklama konferansın düzenlendiği otelde, konferansın otel dışı bir mekânda düzenlenmesi halinde ise, katılımcılarla aynı veya eşdeğer bir otelde, tek kişilik odada olmalıdır.
Konferans tercümanlarının ikamet ettiği şehrin dışında yapılan toplantılarda, ulaşımın toplantının başladığı günden bir gün önce mesai saatleri (09:00-18:00) içinde yapılmasının gerektiği hallerde, dönüşte ise tercümanların toplantının son günü saat 24:00’ten sonra ikamet ettiği şehre varmaları halinde yol günü tazminatı tahakkuk ettirilir. Konferans tercümanları kıtalar arası yolculuklarda, özellikle fiziksel ve zihinsel yetenekleri üzerinde olumsuz etki yapabilecek büyük saat farkının bulunduğu durumlarda, yol günleri dışında ayrıca ücretli dinlenme günü talebinde de bulunabilir. İkamet edilen şehrin dışındaki işlerde de tercümanların, çalışma günleri arasında çalışılmayan beher gün için gün kaybı tazminatı ve günlük harcırah talep etme hakları vardır.
Konferans tercümanlarıyla sözleşme yapan tüm aracı kuruluşlar, tercüme hizmetinin daha nitelikli düzeyde sağlanabilmesi için tercümanları toplantıyı düzenleyen kişi veya kuruluşlarla doğrudan temasa geçirmekle yükümlüdür.
Mücbir sebepler dışında, toplantı sahibinin sözleşmeyi tek taraflı olarak feshetmesi halinde tercümanlar tazminat talep etme hakkına sahiptir. Tercümanın mücbir sebeplerden toplantıya katılamaması halinde ise durum toplantı sahibini zor durumda bırakmayacak makul bir süre içinde bildirilmeli ve kendisiyle aynı koşullarda çalışacak, aynı niteliklere sahip diğer bir konferans tercümanı önerilmelidir.
(*)TS EN ISO 140-4: 2006, Akustik - Yapılarda ve yapı elemanlarında ses yalıtımının ölçülmesi – Bölüm 4: Odalar arasında hava ile yayılan sesin yalıtımına ait alan ölçmeleri.
TS EN ISO 3382: 2004, Akustik - Odaların çınlama sürelerinin diğer akustik parametrelerle ilgili olarak ölçülmesi.
CEI 60914: 1998, Konferans altyapısı - Elektro akustik şartlar
TS EN ISO 717-1: 2006, Akustik - Yapılarda ve yapı elemanlarında ses yalıtımının değerlendirilmesi – Bölüm 1: Hava ile yayılan sesin yalıtımı.
TS ISO 4043: 2007, Eşzamanlı (simültane) tercüme için taşınabilir kabinler – Genel Özellikler ve Donanım.
TS EN ISO 11654: 2002, Akustik- Binalarda Kullanılan Ses Absorplayıcıları – Ses Absorpsiyonunun Derecelendirilmesi.
